نشانه‌های آشکاری برای رشد دوباره بورس ظهور کرده از جذاب‌تر شدن قیمت‌ها تحت‌تأثیر نزول‌های مداوم 3‌ماه اخیر گرفته تا مقاومت دلار در برابر نزول، وعده‌های بانک مرکزی برای کاهش نیافتن نرخ سود بانکی، امیدواری برای گشایش‌های سیاسی تحت‌تأثیر انتخابات آمریکا، کشف واکسن کرونا و افزایش قیمت مواد خام و نفت در جهان و همینطور رشد 120درصدی سود شرکت‌های بورس در 6‌ماه نخست امسال، همگی ازجمله نشانه‌هایی هستند که می‌تواند به رشد دوباره بورس منجر شوند.

امیدواری برای کاهش نرخ سود
آن طور که رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرده است؛ هیچ برنامه‌ای برای افزایش نرخ سود بانکی وجود ندارد و به‌نظر می‌رسد نرخ فروش اوراق بدهی در بازار بین بانکی هم در حال کاهش است. این موضوعی است که آخر هفته قبل امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس هم آن را تأیید و اعلام کرد؛ نرخ فروش اوراق بدهی در این بازار از 22به 20درصد رسیده است. دیروز فرهاد حنیفی، معاون نظارت بانک مرکزی هم پیش‌بینی کرد: نرخ سود بین بانکی طی 2 هفته آینده از 22 درصد فعلی به 20 درصد خواهد رسید.
 برآورد می‌شود با پیروزی دمکرات‌ها و احتمالا گشایش‌های سیاسی در روابط ایران و آمریکا، نرخ سود بانکی روند نزولی به‌خود بگیرد و به یک عامل بسیار پر قدرت برای رشد شاخص‌های بورس تبدیل شود. پیش از این کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند درصورت پیروزی ترامپ و تداوم سیاست فشار حداکثری بر ایران، نرخ بهره با افزایش زیادی مواجه شود، اما حالا که این اتفاق نیفتاده دلیلی برای افزایش نرخ بهره نیست و حتی احتمال می‌رود تحت‌تأثیر گشایش‌های سیاسی، نرخ سود بانکی با کاهش نیز مواجه شود. مصطفی صفاری، مدیرعامل شرکت سبدگردان سرمایه ایرانیان در این‌باره می‌گوید: همواره ارتباطی بین بازار سرمایه و بازار پول برقرار است. هدایت نقدینگی به سمت یکی از این بازارهای پول و سرمایه، تعادل هر 2 بازار را بر هم می‌زند. البته مقامات بانک مرکزی رسما هم اعلام کرده‌اند؛ برنامه‌ای برای افزایش نرخ بهره ندارند و شورای پول و اعتبار هم مخالف این موضوع است.

جذاب‌تر شدن قیمت‌ها
دومین عاملی که می‌تواند محرک پرقدرتی برای رشد شاخص‌های بورس باشد، کاهش شدید قیمت سهام شرکت‌ها و رشد 120درصدی درآمد شرکت‌های بورس است که نسبت قیمت به درآمد بازارسهام را به‌شدت کاهش داده و به جذاب‌تر شدن قیمت سهام شرکت‌ها منجر شده است. از 20مرداد تا آخر هفته قبل 3500میلیارد تومان از ارزش بازار سهم کاسته شد. تازه‌ترین آمار‌ها نشان می‌دهد که جمع کل درآمد شرکت‌های بورس در 6‌ماه امسال با رشد خیره‌کننده 120درصدی نسبت به سال قبل به 156هزار میلیارد تومان رسیده است.
کارشناسان بر این باورند که در چند‌ماه باقی مانده سال درآمد شرکت‌های بورس با رشد‌های بیشتری هم مواجه خواهد شد. این 2موضوع(کاهش قیمت‌ها و رشد درآمدها) به کاهش شدید نسبت قیمت به درآمد بازار سهام منجر شده و جذابیت زیادی برای خرید سهام به‌وجود آورده است. نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها ملاکی است که ارزنده بودن سهام شرکت‌ها را در مقایسه با قیمت نشان می‌دهد و می‌تواند محرک پر قدرتی برای رشد قیمت سهام شرکت‌ها باشد، به‌ویژه آنکه تحلیلگران با تکیه بر افزایش روند سود آوری شرکت‌های بورس در ماه‌های باقی مانده سال برآورد می‌کنند نسبت قیمت به درآمد تحلیلی بازار سهام هم‌اکنون به 7مرتبه رسیده است. در چنین شرایطی اگر نرخ سود هم با کاهش مواجه شود و گشایش‌های سیاسی به رشد صادرات منجر شود، این نسبت با کاهش بیشتری مواجه می‌شود و می‌تواند شاخص‌های بورس را دوباره به پرواز در بیاورد.
 احمد پویانفر، مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ارزش‌پرداز آریان در این‌باره می‌گوید: سود‌دهی شرکت‌ها از 50 درصد تا 100 درصد رشد داشته است، از طرفی نسبت قیمت به درآمد پیش نگر(Forward P/E) بسیاری از شرکت‌های بزرگ در محدوده 7-6 قرار گرفته است؛ درحالی‌که این نسبت در بخش ساخت و ساز، معاملات خودرو و سایر فرصت‌های سرمایه‌گذاری عددی بالای 40 است، یعنی با هر شیوه‌ای هم مقایسه شود، سهام در بازار سرمایه از دیدگاه بنیادی توجیه سرمایه‌گذاری دارند.

 گشایش‌های سیاسی
سومین عاملی که می‌تواند چشم‌انداز آینده بازارسهام را تحت‌تأثیر قرار دهد، کاهش سطح تنش‌های سیاسی بین ایران و آمریکا و پایان سیاست فشار حداکثری با رفتن ترامپ از کاخ سفید است. تقریبا همه کارشناسانی که پیش از برگزاری این انتخابات با همشهری گفت‌وگو کرده بودند تأکید می‌کردند که پیروزی بایدن ممکن است در کوتاه ‌مدت و ظرف چند روز به‌دلیل کاهش قیمت دلار بر بازار سهام اثر منفی بگذارد، اما در بلندمدت به نفع بازار سهام است؛ چرا که می‌تواند منجر به کاهش تحریم‌ها، توسعه تجارت و افزایش درآمد‌های ارزی ایران شود. گویا این پیش‌بینی‌ها تا حدی درست بوده؛ زیرا دیروز الیوت آبرامز، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران درباره برقراری رابطه احتمالی آمریکا با ایران به بلومبرگ گفت: صرف‌نظر از اینکه چه‌کسی رئیس‌جمهور بعدی آمریکا باشد، مذاکره‌ با تهران انجام خواهد شد. این خبری است که می‌تواند اثر مثبتی بر بازار سهام داشته باشد؛ زیرا می‌تواند به تقویت چشم‌انداز رشد تجارت ایران و افزایش درآمد شرکت‌های بورس منجر شود.
همزمان با این رویداد وزیران خارجه کشورهای چین و گروه 77 هم خواستار لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران شده‌اند. صادق قاسمی یک کارشناس بازار سرمایه در این‌باره می‌گوید: بازار سهام اصلاح خوبی انجام داده، انتخابات آمریکا را نیز پشت سر گذاشته و متغیر‌های کلان همانند نرخ ارز نیز به ثبات نسبی رسیدند و درباره نرخ سپرده نیز سیاستگذار اعلام کرده به‌دنبال تغییر آن نیست؛ به همین دلیل متغیر‌های بازار مناسب هستند. به گفته او، با تغییراتی که به‌وجود آمده کلیت بازار می‌تواند رشد مناسب و ملایمی داشته باشد.

منبع: همشهری