حسام رضایی / پس از آنکه رییس مجلس در جلسه علنی، تلویحاً از دولت خواست تا برای مشکلات اقتصادی، آدرس غلط به مردم ندهد و به جای آریزونا، جورجیا و میشیگان، ریشه «بی‌تفاوتی نسبت به گرانی‌ها و رها کردن بازار و تولید ملی» را در پاستور، بهارستان، باب‌همایون و میرداماد بجوید، حملات افسارگسیخته ژنرال‌های دولت تدبیر روانه مجلس و رییس آن شد؛ با این ادعای ضعیف که نهاد پارلمان در وضعیت کنونی هیچ تصویر اصولی و صحیحی از مشکلات ندارد و این دولت است که در جایگاه دانای کل، طبیب همه دردهاست. دردهایی که البته بخش بزرگی از آن‌ها، نه واقعی بلکه نتیجه بازی دولت با صبر مردم برای وجاهت بخشیدن به اهرم مذاکره است. پس از اظهارات اخیر قالیباف، رییس مجلس که گفت: «تصمیمات ما در حوزه مسکن، بورس، ترخیص کالاهای اساسی، نظام بودجه‌ریزی، اختصاص ارز ترجیحی، سوداگری‌ها در بازار ارز، طلا و خودرو، بی‌تفاوتی نسبت به گرانی‌ها و رها کردن بازار و تولید ملی به پاستور، بهارستان، باب‌همایون و میرداماد ارتباط دارد نه به آریزونا، جورجیا و میشیگان؛ پس به مردم آدرس غلط ندهیم». آقای عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی در نامه‌ای عجولانه خطاب به رییس مجلس نوشت:
«حضرتعالی به‌خوبی در جریان مسائل و مشکلات کشور هستید و چند بار نیز شخصاً جنابعالی را در جریان مشکلات قرار داده و شرایط را در جلسات مختلف مجلس خدمت‌تان تشریح کرده‌ام، لذا، من وارد کردن بانک مرکزی را به مباحث سیاسی و حاشیه‌ای توصیه نمی‌کنم و آن را به‌صلاح کشور نمی‌دانم و اعتقاد دارم تمام نیروی اینجانب و بانک مرکزی باید معطوف به مقابله با تحریم‌ها و کمک به اقتصاد کشور باشد.»
قلم فرسایی بی‌سابقه همتی علیه رییس مجلس، در ظاهر اقدامی ناپخته و ناشیانه بود اما با‌توجه به حضور رییس کل بانک مرکزی در لیست مدنظر حزب کارگزاران سازندگی ایران(مهم‌ترین و جدی‌ترین تشکل حامی دولت) برای نامزدی در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری، نمی‌شد آن عریضه‌نویسی را به‌پای ناپختگی گذاشت. حملات بعدی سایر مدیران ارشد دولت نیز نشان می‌داد که اقدام همتی، صرفاً بهانه‌ای برای آغاز پروژه گسترده پاستور علیه بهارستان بوده است.
پس از اظهارات اخیر قالیباف، رییس مجلس که گفت: «تصمیمات ما در حوزه مسکن، بورس، ترخیص کالاهای اساسی، نظام بودجه‌ریزی، اختصاص ارز ترجیحی، سوداگری‌ها در بازار ارز، طلا و خودرو، بی‌تفاوتی نسبت به گرانی‌ها و رها کردن بازار و تولید ملی به پاستور، بهارستان، باب‌همایون و میرداماد ارتباط دارد نه به آریزونا، جورجیا و میشیگان؛ پس به مردم آدرس غلط ندهیم» آقای عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی در نامه‌ای عجولانه خطاب به رییس مجلس نوشت: «حضرتعالی به‌خوبی در جریان مسائل و مشکلات کشور هستید و چند بار نیز شخصاً جنابعالی را در جریان مشکلات قرار داده و شرایط را در جلسات مختلف مجلس خدمت‌تان تشریح کرده‌ام، لذا، من وارد کردن بانک مرکزی را به مباحث سیاسی و حاشیه‌ای توصیه نمی‌کنم و آن را به‌صلاح کشور نمی‌دانم و اعتقاد دارم تمام نیروی اینجانب و بانک مرکزی باید معطوف به مقابله با تحریم‌ها و کمک به اقتصاد کشور باشد.» قلم فرسایی بی‌سابقه همتی علیه رییس مجلس، در ظاهر اقدامی ناپخته و ناشیانه بود اما با‌توجه به حضور رییس کل بانک مرکزی در لیست مدنظر حزب کارگزاران سازندگی ایران(مهم‌ترین و جدی‌ترین تشکل حامی دولت) برای نامزدی در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری، نمی‌شد آن عریضه‌نویسی را به‌پای ناپختگی گذاشت. حملات بعدی سایر مدیران ارشد دولت نیز نشان می‌داد که اقدام همتی، صرفاً بهانه‌ای برای آغاز پروژه گسترده پاستور علیه بهارستان بوده است.
توپخانه ژنرال‌های دولت علیه مجلس
پس از اظهارنظر همتی، موج تازه‌ای از حملات سیاسی همه‌جانبه دولت علیه مجلس، آغاز شد. حملاتی که یک محور بیشتر نداشت؛ دانای کل نشان دادن خود و غیرمطلع تصویرکردن مجلس نسبت به مبانی اقتصاد و اوضاع معیشتی مردم. اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهوری روز دوشنبه 26آبان در جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی با بیان اینکه زبان مدیران دولت برای پاسخگویی زبان الکن نیست، گفت: ما شرایط کشور و مردم را در موضع‌گیری‌های خود لحاظ می‌کنیم و می‌دانیم که مردم در شرایط سخت کنونی از مسوولان خود انتظار دارند که به فکر زندگی و معیشت آنان باشند نه اینکه سرگرم دعوا و مجادله با یکدیگر شوند چرا‌که این مسأله گره‌ای از زندگی آنان باز نمی‌کند.
معاون اول روحانی زمان را مناسب دید تا با گوشه و کنایه پاسخ اظهارات اخیر قالیباف را بدهد. از همین رو به همت مدیران که به قول او در موضوع بودجه خودش را نشان داده اشاره کرد و گفت: «با وجود همه سختی‌ها و دشواری‌ها که بر دولت و ملت ایران گذشت با همتی که مدیران کشور در موضوع بودجه از خود نشان دادند، موفق شدیم تاکنون از این مرحله عبور کنیم هرچند برخی نمی‌خواهند قدر این زحمات را بدانند و حرف‌هایی را بر زبان جاری می‌کنند که جز دلسرد کردن مدیریت کشور ثمری ندارد.» وی با انتقاد از مجلس گفت: تجربه من به‌عنوان فردی که هم در دولت و هم در مجلس فعالیت کرده‌ام، می‌گوید؛ بودجه چوب ادب سیاستمداران به‌ویژه سیاستمدارانی است که فقط شعار می‌دهند. منابع و مصارف در بودجه کشور موضوعی واقعی است و باید با آن منطقی برخورد کرد.
اینکه آقای جهانگیری با آن سابقه عجیب ارز 4200تومانی (معروف به دلار جهانگیری) بخواهد به دیگران و به‌خصوص مجلس درس اقتصاد بدهد، کمی نامعقول به‌نظر می‌رسد اما در این بین آقای محمدباقر نوبخت نیز نامه‌ای به رییس مجلس نوشته است که ابعاد بسیار بدتری دارد. محمدباقر نوبخت، معاون رییس‌جمهوری و رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه در نامه به رییس‌مجلس نکاتی را بیان کرد که زاویه علنی دولت با حمایت از اقشار آسیب‌پذیر در شرایط بد اقتصادی را نشان می‌داد. او در اظهاراتی عجیب اعلام کرد: «امروز مردم ایران به‌جای اعانه و یارانه، از مدیران خود رفع تحریم و برداشتن زانوی زور از گلوی اقتصاد ایران را با حفظ عزت ملی طلب می‌کنند.» نوبخت در عین حال مدعی شد: «دولت خواهان هیچ مذاکره‌ای نیست. رسانه‌های جهان شهادت می‌دهند که در سفر قبلی جناب آقای دکتر روحانی، رییس‌جمهوری محترم به مقر سازمان ملل متحد، بارها ترامپ به انحاء گوناگون و از طریق وساطت برخی از رؤسای جمهور کشورهای اروپایی درخواست مذاکره داشت که قاطعانه رد شد.»
سیاست‌های شبهه‌ناک دولت
نوبخت در حالی مدعی شده که دولت تدبیر در پی هیچ‌گونه مذاکره‌ای با آمریکا نیست و بنابراین معیشت مردم را به مذاکره با غرب پیوند نزده که همین دولت، بلافاصله پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده، دستور ترخیص میلیون‌ها تُن کالا از گمرک‌ها را صادر کرد و همزمان نیز نرخ ارز به طرزی عجیب دچار ریزش شد. ناظران بر این باورند که ترخیص کالاها همزمان با پیروزی بایدن، در واقع تلاش دولت برای ایجاد این‌همانی مثبت میان آن پیروزی و گره‌گشایی از کار مردم بوده تا بدین طریق، احتمالاً شخص بایدن و مذاکره احتمالی دولت با او، در منظر ایرانیان از مقبولیت برخوردار شود. سیاست شبهه‌ناک در نامه روز گذشته 21نماینده مجلس به شخص رییس‌جمهوری نیز بازتاب داشت. در بخشی از این نامه چنین آمده بود: «ما از حل معضلات کشور به صورت فوری توسط دولتمردان و خصوصاً ترخیص کالاهای اساسی رسوب شده مورد نیاز کشور ـ که بارها از سوی رهبرانقلاب و نیز نمایندگان مجلس تذکر داده شده بود ـ استقبال و حمایت می‌کنیم، اما از جنابعالی مجدانه می‌خواهیم به این شبهه مطرح شده توسط تحلیلگران و افکارعمومی پاسخ دهید که چرا وظایف چند ماهه دولت که نیازمند اراده مجریان بوده است تنها طی چند روز آن هم دقیقاً منطبق با زمان‌بندی انتخابات آمریکا با عجله و حتی در روز تعطیل «13آبان - میلاد پیامبر اعظم؟ص؟)» دقیقاً مصادف با روز برگزاری انتخابات آمریکا حل‌وفصل شده است و چه کسی پاسخگوی تلاطم ارزی حاصل از این عجله کاری در آینده خواهد بود.» مورد دیگری که نشان می‌دهد، اظهارنظر نوبخت مبنی بر چشم نداشتن دولت به مذاکره با آمریکا، ادعایی با پشتوانه حداقلی است، گفته‌های روز گذشته سخنگوی دولت در نشست خبری است. علی ربیعی با بیان اینکه ریشه اصلی اکثر گرانی‌ها تحریم آمریکاست، گفت: «روزانه قیمت کالاهای اساسی در اختیار اعضای دولت قرار می‌گیرد، از رنج مردم ما در رنجیم، در این شرایط که با محدودیت‌های زیاد ارزی روبه‌رو هستیم با تمام قدرت در حال تلاش برای ایجاد ثبات در بازار هستیم.» ربیعی در عین حال مدعی شد که «بنای دولت ایجاد فضای آرام برای همه دلسوزان است که می‌خواهند از رنج مردم و آلام جامعه بکاهند، لذا به‌طور کلی، بنا بر عدم پاسخگویی است. پاسخ‌ها در حد روشن شدن فضا و ابهام‌ها باید باشد. ما اجازه نداریم مناقشات جدیدی را ایجاد کنیم، همه ما و مردم به آرامش و اعتماد نیاز داریم.»
دولت پروپاگاندا
ربیعی ، سخنگوی دولت در اظهارات روز گذشته‌اش در حالی مدعی شده که دولت در پی ایجاد فضای آرام است و بنابراین بنایش بر عدم پاسخگویی است(کنایه به مجلس) که تیم مشاوران رسانه‌ای و ارتباطات نهاد ریاست جمهوری طی 6ماه از آغاز به کار مجلس یازدهم، تمامی آموخته‌های سالیان دراز خود در حوزه جنگ روانی را علیه این مجلس پیاده کردند و با ایجاد فضایی دوقطبی میان پاستور و بهارستان، به مانعی بزرگ بر سر راه اجرایی شدن طرح‌های معطوف به معیشت مردم تبدیل شدند. در این مدت 6ماهه، مجلس هر طرحی که در حوزه اقتصادی و بهبود زندگی مردم از جمله طرح اخیر معیشتی ارائه داد، با شبهه و سنگ اندازی دولت و در رأس آن‌ها شخص رییس‌جمهوری مواجه شد. در همین باره مدیران اقتصادی و برنامه‌ریزی دولت، در جلسات مشترک خود با نمایندگان مجلس با وجودی که بر سر تأمین اعتبار تأمین کالاهای اساسی مردم، تعهد داده بودند اما در بیرون از مجلس نسبت به طرح مزبور تشکیک نمودند و همین تشکیک‌ها باعث شد تا شورای‌نگهبان حسب وظیفه قانونی خود، نسبت به تأمین اعتبار طرح، اما و اگرهایی کند.در همین باره محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه‌و‌بودجه در گفت‌وگویی با تسنیم با اشاره به سیاسی کاری مدیران دولت در قبال طرح معیشتی مجلس، اعلام کرد: «یکی از دلایلی که بنده مصر هستم که بگویم دولت در مواجهه با طرح معیشتی مجلس به‌دنبال سیاسی کاری است، این است که در جلسه بررسی طرح مذکور پیشنهاد آقای حاج‌بابایی به‌عنوان رییس کمیسیون برنامه‌و‌بودجه این بود که اعتبار این طرح از 30هزار میلیارد به 55هزار میلیارد تومان افزایش یابد. پس از این پیشنهاد آقای قالیباف از نماینده دولت سؤال کرد که آیا شما با این افزایش اعتبار موافق هستید و این اعتبارات قابل تحقق است که نماینده دولت با کمال اطمینان گفت که قطعاً دولت از محل فروش دارایی‌ها قادر به تأمین اعتبار طرح معیشتی خواهد بود.»
علاوه بر این، پروپاگاندای رسانه‌های اصلاح‌طلب با همراهی توییت‌بازی تیم مشاوران رییس‌جمهوری، درباره تک تک اعمال رییس مجلس و نمایندگان(از جمله سفر به استان‌های کمتر برخوردار برای پیشبرد ایده ملی نظارت میدانی) مورد دیگری است که نشان می‌دهد تبلیغات دولت برخلاف ادعای ربیعی، نه تنها ناظر بر آرامش فضای کشور نیست بلکه سعی دارد با غوغاسالاری، علاوه بر خود، نهادهای دیگر را نیز به ورطه امور حاشیه‌ای بکشاند.
عدم حضور رییس‌جمهوری در مجلس حتی برای دفاع از وزیر پیشنهادی خود نیز جلوه دیگری از رو در رویی دولت با مجلس و بی‌اهمیتی دولت نسبت به شأن و جایگاه نهادی مجلس بود که پیش‌بینی می‌شود با‌توجه به اظهارنظر اخیر علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد مقابله با کرونا که اعلام کرد جلسات هیات دولت و مجلس از روز شنبه آینده نمی‌تواند با بیش از 15نفر تشکیل شود، روحانی حتی برای تحویل بودجه سال1400 نیز در مجلس حاضر نشود و به نوعی سر و ته بودجه با حضور نوبخت و دفاعیات او، جمع شود.
معیشت در گروگان دولت
اینکه چرا دولت حاضر نبوده تاکنون به طرح‌های مجلس یازدهم خاصه در حوزه تأمین معیشت مردم تن بدهد و مدام تلاش کرده اپوزیسیون نهاد تقنینی باشد، فی‌الواقع از نگاه معیوب و ناقص مدیران تدبیر به مسائل کلان کشور نشأت می‌گیرد به این معنا که ایشان و حامیان اصلاح‌طلب ایشان، همواره عادت کرده‌اند بدون توجه به هم‌افزایی حول‌ظرفیت‌های درونی، حل و فصل مشکلات کشور را در خارج از مرزها و لزوماً در مذاکره با غرب بجویند؛ این دقیقاً همان نگاه و رویکردی است که مجلس کنونی با آن مساله دارد و ضمن احترام به تاکتیک مذاکره، معتقد است که برای کارایی ابزار دیپلماسی، باید در داخل به‌طور مجاهدانه برای مردم تلاش کرد نه اینکه با رهاکردن امور و بدترکردن وضعیت، به شکلی عوام‌فریبانه و البته کاذب، مقبولیت مذاکره در نظر توده‌های جامعه را بالا برد و چنین جا انداخت که سر نخ رفع گرانی گوشت، مرغ و هزار جنس کوچک و بزرگ، در مذاکره بدون فوت وقت است. امروز چنانکه از روندهای مدیریتی معلوم است، معیشت در گروگان بی‌تدبیری‌های دولت قرار دارد و مدیران تکنوکرات و به ظاهر متخصص پاستور، با لجاجت و ایجاد فضای تقابلی با مجلس، به هیچ صراطی که منافع مردم در آن جاری باشد، مستقیم نیستند. شاید اندکی صبر، سحر را نزدیک گرداند.
تیم مشاوران رسانه‌ای و ارتباطات نهاد ریاست جمهوری طی 6ماه از آغاز به کار مجلس یازدهم، تمامی آموخته‌های سالیان دراز خود در حوزه جنگ روانی را علیه این مجلس پیاده کردند و با ایجاد فضایی دوقطبی میان پاستور و بهارستان، به مانعی بزرگ بر سر راه اجرایی شدن طرح‌های معطوف به معیشت مردم تبدیل شدند
نادران در نامه‌ای به روحانی: کشور را رها کرده‌اید
الیاس نادران، نماینده مجلس در نامه‌ای خطاب به رییس‌جمهوری با تاکید بر اینکه شما توقع نداشتید برجام شکست بخورد و برای مقابله با شیطنت‌های آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها هیچ برنامه‌ای جز گره‌زدن اقتصاد ملی و معیشت مردم و تولید ملی به سیاست خارجی ارائه ندادید، نوشت: متأسفانه کشور را با روزمرگی اداره می‌کنید و در خوشبینانه‌ترین تحلیل شما کشور را رها کرده‌اید. حال آنکه ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی فوق‌العاده است و برای مقابله با بحران‌های اقتصادی به مراتب سخت‌تر از آن ظرفیت‌های تولیدی کشور پاسخگوست. وی اضافه کرد: نگذارید تحلیل عده‌ای که می‌گویند آقای رییس‌جمهوری اقتصاد و معیشت را گروگان گرفته تا اغراض سیاست خارجی خودش را پیش ببرد در جامعه جا بیفتد. بعضی از مدیران، اطرافیان و طرفداران شما همیشه شعار می‌دهند که مگر چند درصد اقتصاد کشور دست دولت است که از او توقع اثرگذاری دارید. این را راجع به فرهنگ و سایر تصدی‌گری‌های اقتصادی هم می‌گویند. این بدترین دفاع از شماست. نادران افزود: مگر در کشورهای صنعتی دنیا مثل آلمان فرانسه، ژاپن، کره‌جنوبی و ... چند درصد اقتصاد، فرهنگ و تصدی‌گری‌های اقتصادی و فرهنگی در دست دولت است؟ اصلاً مگر این کشور کمونیستی است که باید اول اقتصاد و فرهنگ در دست دولت باشد و بعد توقع کار از او داشته باشیم؟ برنامه‌ریزی، هدایت و نظارت جز وظایف اولیه دولت‌هاست. شما باید درست سیاست‌گذاری کنید. نماینده مردم تهران در مجلس تاکید کرد: اتفاقاً مشکل از آنجایی شروع شد که دولت علاوه بر قاعده‌گذار و داور به‌عنوان بازیکن در مقابل بخش خصوصی قرار گرفت و امروز عوارض آن را در بورس، بازار ارز، خودرو، مسکن و ... شاهد هستیم تا دست دولت از این تصدی‌گری‌ها کوتاه نشود، هیچ اصلاحی در حوزه اقتصادی اتفاق نخواهد افتاد. نادران تصریح کرد: بنده از دولت شما توقع اقدامات بلند مدت، اصلاح ساختار و زیربنایی ندارم ولی انتظار دارم برای خدا با کمک مجلس در این چند‌ماه باقی مانده چند تصمیم اقتصادی گرفته شود و کارگروه مشترکی به این راهکارها فکر کنند و برای برون‌رفت کشور از این وضعیت دست به یک سری اقدامات تأثیر‌گذار کوتاه‌مدت بزنند. این اقدامات لازم است که چند هدف را تأمین کنند: تأمین معیشت مردم که آستانه تحمل آن‌ها و تاب‌آوری اقتصاد در مقابل تحریم‌ها را بالا ببرد. حمایت از تولید داخلی و سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و ایجاد امنیت اقتصادی و به سامان کردن بازارها.
منبع: صبح نو