گفت‌وگویی با پروفسور داریوش فرهود، پدر علم ژنتیک ایران انجام شده است که بخش‌های مهم آن در ادامه از نظرتان می‌گذرد.

احترام به قانون، اصل اول مقابله با کرونا

مهم‌ترین اصل در درمان کرونا احترام به قانون است. قانون آن چیزی است که دولت‌ها وضع می‌کنند. وقتی مردم شفافیت، اعتماد و همدلی را در مسئولان می‌بینند، قانون را رعایت می‌کنند و اگر این اعتماد وجود نداشته باشد، فکر می‌کنند قانون حقوقی است که دولت از آنها می‌خواهد، در حالی که این‌طور نیست.

قوانین را دولت‌ها وضع می‌کنند تا سهم مشترکی به آحاد ملت برسد و ملت به یکدیگر سهم  مشترک بدهند، در واقع مرزبندی بین مردم با دولت نیست، بین مردم و مردم است.

هیچ کسی حق ندارد بگوید من هرطوری که خودم بخواهم زندگی می‌کنم و جانم دست خودم است، بلکه زندگی همه ما به هم مربوط است و هر جامعه یک سرمایه اجتماعی است که همه ابعاد زندگی‌اش در دست خودش قرار ندارد.

از روزی که فردی به دنیا می‌آید، کلی هزینه از سوی دولت برای بزرگ‌شدن او مصرف شده است، مدرسه رفته، دانشگاه، راه، امکانات شهری و غیره امتیازاتی است که به او تعلق گرفته است و به همین دلیل باید در وقتی که توان آن را دارد، محافظ جان و مال دیگران نیز باشد.

هر شغلی پروتکل‌های خودش را دارد- مسئولان تعداد واگن‌ها را زیاد کنند تا مشکلات کمتر شود

درست است که باید نکات مختلف در مبارزه با کرونا رعایت شود، اما این نکته بسیار اهمیت دارد که نکاتی که هر شغل باید به آن توجه کند نسبت به سایر مشاغل متفاوت است.

نباید به حرف در این بخش اکتفا کرد و باید به صورت عملی این آموزش‌ها داده شود. به طور مثال درخصوص مترو وقتی گفته می‌شود که باید فاصله‌ها رعایت شود، به این معناست که همان‌طور که مردم رعایت می‌کنند، مسئولان نیز تعداد واگن‌ها را زیاد کنند تا مشکلات کمتر شود.

تأثیر ژن‌ها بر میزان ابتلا به کرونا

هر انسانی یک ژن به خصوص دارد و به این معناست که کرونا در همه افراد به یک شیوه خودش را نشان نمی‌دهد و در هر فردی نوع بروزش متفاوت است.

زیرساخت‌های بدنی افراد به گونه‌ای است که نوع بروز بیماری در هر فردی متفاوت است، در واقع ویروس در هر فردی عکس‌العمل متفاوتی نشان می‌دهد، البته خود ویروس نیز مدام در حال موتاسیون و تغییر است  و جهش‌های جدیدی ایجاد می‌کند.

این ویروس تا به حال جهش‌های متفاوتی از خود نشان داده و  سبب شده علایم بالینی این بیماری‌ها متفاوت باشد. در ایران نیز وضع به همین صورت بوده و از قاعده کلی جهانی مستثنی نبوده و شاهد جهش‌های متفاوتی از این ویروس بوده‌ایم.

ژن مردم ایران زیاد خطرناک نیست

روی دی‌ان‌ای چند مورد را می‌توانند مشخص کنند، از روی ژن مشخص می‌کنند که فرد چطور به این بیماری مبتلا می‌شود و اگر دچار شود، نوع سخت می‌گیرد یا گذرا و آیا خطر مرگ برای او وجود دارد یا نه.

این آزمایش در حال حاضر در کشور ما انجام می‌شود، اما نکته اینجاست که این آزمایش یک نکته منفی دارد و آن هم این است که این تخمین‌ها درصدی است و فردی که با آزمایش مشخص می‌شود که کمتر در معرض ابتلا قرار دارد، خودش را رها می‌کند و به همین دلیل می‌تواند سبب ابتلای دیگران به بیماری شود.

از ٧٤ کشور دنیا همه اطلاعات گروهی از مردم را جمع‌آوری کردند و به این نتیجه رسیدند که خاصیت این ژن‌ها در کشورهای مختلف، متفاوت است، نکته جالب اینکه ژن مردم ایران از ژن‌هایی است که زیاد خطرناک نیست.

این در حالی است که  آزمایش‌ها در سه کشور ایتالیا، اسپانیا و فرانسه حاکی از این است  که ژن مردم در این مناطق به شدت با این بیماری درگیر می‌شود و به این معناست که زیرساخت‌های ژنتیکی بدن انسان نقش مهمی در درگیری با این بیماری دارد، این در مورد بیماری‌های قلبی و عروقی نیز صدق می‌کند.

آمارها باید درست مشخص شود

اینکه می‌گویند فلان کشور فلان آمار ابتلا و مرگ‌ومیر را دارد، دقیق نیست، زیرا آمارها باید براساس میزان جمعیت محاسبه شود، به عنوان مثال جمعیت کشور بحرین نسبت به هند بسیار کمتر است، باید بر اساس جمعیت آن کشورها سنجیده شود.

در واقع ما نمی‌توانیم عدد محض بدهیم و باید این عدد تقسیم بر میلیون شود، بعد می‌گوییم چند نفر از آنها فوت کرده‌اند. این فوت‌کرده‌ها دو علت می‌تواند داشته باشد، اول آنکه خدمات درمانی بیمارستان‌ها چه میزان است و آیا خودشان به بیمارستان مراجعه کرده‌اند یا نه.

جهش کرونا در هر کشوری متفاوت است

جهش‌هایی که ویروس کرونا داشته، بر اساس شرایط هر کشوی متفاوت بوده است. جهش‌های این ویروس در هندوستان یا کشوری مانند سیبری کاملا متفاوت است، به همین جهت به دفعات و کرات این داستان جهش کرونا ادامه خواهد داشت.

به هر صورت وقتی صحبت از ژنتیک می‌شود نباید علم به ژنتیک ما را به این اشتباه بیندازد که ما ژنتیک خوبی داریم و به این بیماری دچار نمی‌شویم. نکته مهم این است که تنها خود فرد مهم نیست و سلامت همه اقشار جامعه باید مد نظر قرار گیرد، زیرا این ویروس به گونه‌ای خودش را نشان می‌دهد که ممکن است از فردی که درگیر این ویروس شده و علایمی ندارد، به افراد دیگر منتقل شود.

نکات مثبت کرونا

هر بحرانی محاسنی هم دارد، کرونا  اولین موردی است که تمام مردم دنیا را به خودش مشغول و بیش از هشت میلیارد جمعیت جهان را به خط کرده است.

در واقع نکات بهداشتی که به خاطر کرونا بین مردم رواج پیدا کرد، مهم‌ترین اصول بهداشتی بود که هیچ دولتی نمی‌توانست آن را به این خوبی به مردم آموزش دهد، از بُعد دیگر هم می‌شود به این ماجرا نگاه کرد.

سازش‌پذیری زن و شوهر مسأله بزرگی است که در مدارس و دانشگاها کمتر آموزش داده می‌شود و دوران کرونا  و بالا رفتن تنش‌ها در خانواده‌ها نشان داد این موضوع تا چه میزان می‌تواند مهم باشد و چقدر فقدان این آموزش‌ها مشهود است.

واکسیناسیون چقدر اثر دارد؟

واکسن کرونا به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جامعه پزشکی در کل دنیا تبدیل شده است. نکته اینجاست که کرونا ما را در برابر کدام جهش مصون می‌دارد و به واکسیناسیون در برابر ویروسی که مدام در حال تغییر و جهش است، نمی‌توان زیاد دل خوش کرد.

منبع: روزنامه شهروند