آیا «ترامپ آلمان» جایگزین قدرتمندترین زن جهان می شود؟
فردی قرار است جایگزین «موفق ترین» صدراعظم تاریخ آلمان شود که با موضع گیری های غیرمنتظره و برخی اظهارات جنجالی خود در سخنرانی ها و مصاحبه های مطبوعاتی، در محافل سیاسی و مطبوعاتی این کشور به «ترامپ آلمان» شهرت یافته است.
تایمز انگلیس در گزارشی نوشت: سال نو میلادی با در پیش بودن انتخابات سراسری، سال سرنوشت ساز برای آلمان ها لقب گرفته است. بر این اساس در 2021، آلمان با یک سال سیاسی ویژه روبرو است که شرایط آن بواسطه همه گیری کرونا و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن به طور قابل توجهی شکل می گیرد.
در حقیقت سال 2021 برای آلمان یک سال سرنوشت ساز خواهد بود. علاوه بر چالش های بزرگ اقتصادی و اجتماعی ناشی از همه گیری ویروس کرونا، در عرصه سیاسی نیز، انتخاب صدراعظم جدید در ماه سپتامبر امسال بسیار تعیین کننده است.
«آنگلا مرکل» پس از 16 سال رهبری آلمان به عنوان یکی از «معتدل ترین و موفق ترین» صدراعظم های تاریخ این کشور، از مقام خود کناره می گیرد. رهبری که سال 2020 هم برای دهمین سال پیاپی از سوی مجله فوربس، به عنوان قدرتمندترین زن جهان معرفی شد.
هم اکنون 3 کاندیدا برای رهبری حزب حاکم آلمان رقابت می کنند که نام های آشنایی در سطح جهانی نیستند. رهبر جدید، جایگزین «آنه گرت کرامپ کارن باوئر» می شود که اوایل سال 2018 بهعنوان جانشین مرکل انتخاب شد اما در پایان همان سال به دلیل یک رسوایی سیاسی و خدشه وارد کردن به وجهه حزب، از سمت خود استعفا داد.
در این میان اما احتمال آن که سیاستمدار محافظه کاری به نام «فریدریش مرتس» به جای مرکل بنشیند، بسیار بالاتر است.
فریدریش مرتس، حقوقدان و مشاور حقوقی شرکت های بزرگ که در کشور خود به «ترامپ آلمان» معروف شده، اگر قدرت از حزب دموکرات مسیحی به حزب سوسیال دموکرات انتقال نیابد، شانس زیادی برای تکیه زدن بر جای مرکل خواهد داشت.
برای رقابت بر سر جانشینی آنگلا مرکل، تاکنون حزب سوسیال دموکرات کاندیدای قطعی خود را معرفی کرده است. کاندیدای این حزب، «اولاف شولتس» وزیر دارایی و قائم مقام فعلی آنگلا مرکل است.
کاندیدای نهایی حزب دموکرات مسیحی قرار است در کنگره دیجیتال هیئت های نمایندگی این حزب در روزهای 15 و 16 ژانویه (10 روز دیگر) از میان 3 کاندیدای احتمالی برگزیده شود. این 3 سیاستمدار عبارتند از «فریدریش مرتس» رئیس پیشین فراکسیون پارلمانی حزب دموکرات مسیحی، «آرمین لاشت» نخست وزیر فعلی ایالت پر جمعیت «نوردراین وستفالن»، و «نوربرت روتگن» رئیس کمیسیون روابط خارجی حزب در مجلس فدرال.
لاشت
از زمستان سال 2018 که فرایند رقابت برای انتخاب رهبر جدید حزب دمکرات مسیحی آغاز شد، لاشت میانه رو همواره به عنوان اصلی ترین گزینه برای انتقال بزرگ ترین حزب آلمان به دوران پسا مرکل مطرح بوده است. نخست وزیر ایالت نوردراین وستفالن آلمان که سال ها در حزب فعالیت داشته و قدرت نفوذ بالایی دارد، کاندیدای مورد علاقه صدر اعظم آلمان نیز هست.
او که سابقه نمایندگی پارلمان آلمان و پارلمان اروپا را دارد، در واکنش به حواشی که مرتس برایش ایجاد کرد همان کاری را کرد که از کسی مانند مرکل انتظار می رفت؛ آرامش خود را حفظ کرد و گفت که بیش از هر چیز سلامتی مردم برایش مهم است نه انتخابات حزب. اما این تنها دردسری نبود که برایش درست شد. گاردین در گزارشی نوشته است که نخستین بار بهار امسال بعد از مخالفت با قرنطینه سراسری سختگیرانه، توانایی لاشت در مدیریت بحران مورد تردید قرار گرفت. اخلاق تند، ویژگی دیگری است که از دید منتقدان این سیاستمدار 60 ساله دور نمانده است.
قرارداد 42.5 میلیون یورویی دولت ایالت نوردراین وستفالن با کمپانی فشنی که پسرش «یوهانس لاشت» با آنها همکاری می کند، آخرین حاشیه ای است که برای او ایجاد شده است. هر چند او این اتهام را رد کرده است. وزارت امور داخلی این ایالت نیز اعلام کرده که کمپانی مذکور در قرارداد منعقد شده پایین ترین رقم را پیشنهاد داده و تخلفی صورت نگرفته است. براساس نظرسنجی اشپیگل، محبوبیت نخست وزیر پرجمعیت ترین ایالت آلمان در بین مردم و طرفداران حزب متبوعش رو به کاهش است و بعد از مرتس محافظه کار، در جایگاه دوم قرار دارد.
لاشت، اما در برابر رقبایش یک برتری دارد و آن اینکه 30 درصد نمایندگانی که رای شان رهبر آینده حزب را تعیین می کند از ایالت او هستند. به هرحال لاشت دیگر زمان زیادی ندارد تا بتواند تصویر بهتری از خود به افکار عمومی نشان دهد.
روتگن
در بین افرادی که برای رهبری حزب دموکرات مسیحی آلمان رقابت می کنند به نظر می رسد، روتگن شانس کمتری داشته باشد. او که هم اکنون مسئول کمیته امور خارجه پارلمان آلمان است، سابقه سه سال وزارت محیط زیست آلمان را هم دارد. او در سال 2012 به دلیل شکست سنگین در انتخابات ایالت نوردراین وستفالن از سوی مرکل برکنار شد.
به اعتقاد این سیاستمدار 55ساله، حزب دمکرات مسیحی آلمان به «شجاعت» و «کفایت» نیاز دارد تا خود را احیا کند.
روتگن میانهرو سال گذشته پس از استعفای کرامپ کارن باوئر، نخستین فردی بود که برای رهبری حزب حاکم آلمان رسما کاندیداتوری خود را اعلام کرد. او گفته است: «حزب باید اعتبار خود را دوباره به دست بیاورد؛ در غیراین صورت یک نسل کامل از رای دهندگان را از دست خواهد داد.» به اعتقاد ناظران، روتگن به دلیل اینکه از متحدان مرکل نیست و جایگاه محکمی در حزب ندارد، شانس اش برای پیروزی هم بسیار کم است.
لابی سرمایه داران در کاخ صدراعظمی؟
فریدریش مرتس در این میان از همه کاندیداها جنجالی تر است. او تاکنون با انباشت سرمایه سریع و موضع گیری های غیرمنتظره خود سروصدای زیادی برانگیخته است؛ در حالی که آرمین لاشت نخست وزیر دموکرات مسیحی ایالت مرکزی نوردراین وستفالن به لحاظ آرامش و اعتدال به آنگلا مرکل شبیه تر است.
فریدریش مرتس، سیاستمدار 65 ساله و محافظه کار آلمان، در سال های 1989 تا 1994 حزب دموکرات مسیحی آلمان را در پارلمان اروپا نمایندگی می کرد، سپس چند سال نماینده مجلس فدرال آلمان بود و در سال های 2000 تا 2002 ریاست فراکسیون احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی را در مجلس فدرال به عهده داشت. پس از آن، او تا سال 2018 از صحنه سیاست غیب شده بود و به لابی گری برای شرکت ها و انباشت ثروت اشتغال داشت.
مرتس، که در سال 2018 در رقابت با «آنه گرت کرامپ کارن باوئر» بر سر ریاست حزب دموکرات مسیحی شکست خورده بود، از سال 2019 تاکنون معاون شورای اقتصاد حزب دموکرات مسیحی است.
نظرسنجی ها نشان می دهد که مرتس در بین مردم محبوبیت بالایی دارد. او در دو دهه گذشته همیشه جزو چهره های مطرح حزب حاکم آلمان بوده و به کرسی ریاست حزب چشم داشته است.
مرتس، با موضع گیری های غیرمنتظره و برخی اظهارات جنجالی خود در سخنرانی ها و مصاحبه های مطبوعاتی، در محافل سیاسی و مطبوعاتی آلمان به «ترامپ آلمان» شهرت یافته است. در نظرسنجی دو ماه قبل، سی درصد پرسش شوندگان این سیاستمدار محافظه کار را مناسب صدراعظمی آلمان دانستند.
ناظران آلمانی بر این باورند که در کنگره ملی حزب دموکرات مسیحی در روزهای 15 و 16 ژانویه رقابت اصلی میان آرمیش لاشت نخست وزیر فعلی ایالت نوردراین وستفالن و فریدریش مرتس خواهد بود و دو کاندیدای دیگر شانس زیادی ندارند. در عین حال از «مارکوس زودر» رهبر حزب محافظه کار سوسیال مسیحی و نخست وزیر ایالت بایرن هم به عنوان کاندیدای جانشینی مرکل یاد می شود که در آخرین نظرسنجی ها از 60 درصد پشتیبانی ها برخوردار شده است.
از دید ناظران، اگر آرمین لاشت به رهبری حزب برسد و در انتخابات سپتامبر امسال نیز جای آنگلا مرکل را بگیرد، راه و روش مرکل تا حدود زیادی در آلمان ادامه خواهد یافت، اما با پیروزی احتمالی فریدریش مرتس، آلمان نیز در سال های آینده شبیه همان روندی را طی خواهد کرد که ظرف چهار سال ریاست دونالد ترامپ بر آمریکا گذشت: «ناسیونالیسم پوپولیستی، فشار بر اقلیت ها و گسترش امتیازات صاحبان صنایع و سرمایه ها.»
سرسختی در برابر پناهجویان
تازه ترین مصاحبه مطبوعاتی فریدریش مرتس که 2 ژانویه (13دی) در اشپیگل منتشر شد، دست کم پرده از سرسختی او در برابر پناهجویان سرگردان مانده در یونان و بوسنی هرزگوین بر می دارد که در سرمای سیاه زمستان نومیدانه چشم به سیاست های انسان دوستانه در اروپا بسته اند.
فریدریش مرتس در این مصاحبه تاکید کرده که «راه حل مشکلات مربوط به پناهجویان در بالکان و جزایر یونان این نیست که چون همه راه ها بسته است به آلمان بیایند. بلکه همه کشورهای اروپایی باید به ماندن پناهجویان در کشورهای مبدا یا ترانزیت کمک کنند. ما باید به مهاجران غیرقانونی پیام بدهیم که مهاجرت از راه مدیترانه برای آن ها خطر جانی دارد و به نتیجه هم نمیرسد.»
سیاستمدار معروف به ترامپ آلمان، سیاست دولت فدرال را در زمینه استرداد پناهجویان به کشورهای خودشان هم مورد انتقاد قرار داده و گفته است: «برنامه بازگرداندن پناهجویان در سال های اخیر به صورت هدفمند و ثمربخش انجام نشده است.»
کرونا و انتخابات
اگر اکثریت شرکت کنندگان در کنگره ملی حزب دموکرات مسیحی به رهبری فریدریش مرتس رای بدهند، او در سپتامبر امسال باید با اولاف شولتس قائم مقام فعلی آنگلا مرکل و وزیر دارایی از حزب سوسیال دموکرات آلمان رقابت کند.
کاندیدای حزب سوسیال دموکرات با توجه به کاهش شدید آرای این حزب در دو دهه اخیر، احتمالا شانس زیادی برای ماندن در کاخ صدراعظمی آلمان نخواهد داشت.
موفقیت یا عدم موفقیت کاندیدای سوسیال دموکرات ها البته تا حدود زیادی هم بستگی به موفقیت یا عدم موفقیت دولت فعلی در مهار مشکلات اقتصادی ناشی از همه گیری کرونا دارد، زیرا مسئولیت نهایی تامین مالی برنامه های مرتبط با این مشکلات را او به عنوان وزیر دارایی به عهده گرفته است.
در هر صورت، مرکل که سال 2020 هم برای دهمین سال پیاپی از سوی مجله فوربس، به عنوان قدرتمندترین زن جهان معرفی شده، امسال بعد از 16 سال دفترش را ترک می کند. انتخابات سراسری آلمان برای انتخاب جانشین او قرار است 9 ماه دیگر برگزار شود. رهبر جدید حزب دمکرات مسیحی آلمان هر کسی که باشد به احتمال زیاد کاندیدای صدراعظمی آلمان نیز خواهد بود.
منبع: جماران