245406 به انگیزه زادروز هنرمند؛ در آثار فرشچیان چه داستان هایی نهفته است؟ «هنر وسیع است که هرچقدر به جلو بروید باز درهای جدیدی بر انسان‌ها باز می‌شود که ما را به سطوح بالاتری هدایت می‌کند»؛ اینها را محمود فرشچیان گفته است؛ هنرمندی که عرفان و رنگ را با هم تلفیق کرد و با زبان شیوای هنر از عشق سخن گفت. محمود فرشچیان، مینیاتوریست و هنرمند پیشکسوتی که بیشتر مردم او را با تابلوهای معروفش می&zwnj;شناسند و آثاری مهمی با مضامین معنوی خلق کرده که اغلب روایت&zwnj;گر رویدادهای مهم مذهبی و عرفانی هستند.فرشچیان چهارم بهمن ماه سال 1308 در شهر اصفهان متولد شد. نام خانوادگی او به پیشه&zwnj;ی پدرش برمی&zwnj;گردد که نماینده فرش اصفهان بود. پدرش پس از پی بردن به استعداد هنری محمود، او را نزد استاد میرزا آقا امامی و بهادری فرستاد و او نخستین آموزه&zwnj;های هنری&zwnj;اش را نزد این اساتید گذراند و سپس وارد مدرسه هنرهای زیبای اصفهان شد. او برای تکمیل تحقیقات خود در زمینه&zwnj;ی هنر به اروپا سفر کرد و روزهای زیادی را در موزه&zwnj;های مختلف به مطالعه و تحقیق سپری کرد و سپس با کوله&zwnj;باری از تجریه برای ادامه فعالیت هنری&zwnj; به ایران برگشت. از مهمترین فعالیت&zwnj;های او می&zwnj;توان به حضور در اداره کل هنرهای زیبای تهران و تدریس در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران اشاره کرد.فرشچیان اسفند سال 97 همزمان با ثبت ملی «هنر نگارگری مینیاتور» در فهرست میراث ناملموس، به عنوان حامل میراث فرهنگی در فهرست گنجینه&zwnj;های زنده بشری قرار گرفت.او معتقد است: سعی کنید در تمام رشته&zwnj;ها با تلاش&zwnj;های بی&zwnj;وقفه&zwnj; بالاترین مرتبه و مدرک را دریافت کنید چرا که آنقدر هنر وسیع است که هرچقدر به جلو بروید باز درهای جدیدی بر انسان&zwnj;ها باز می&zwnj;شود که ما را به سطوح بالاتری هدایت می&zwnj;کند.<div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833341.jpg" width="375" height="515" /><figcaption></figcaption>تابلوی «یتیم&zwnj;نوازی امام علی (ع)» با نام اصلی «پناه»_  فرشچیان این تابلو را در سال 56 خلق کرد و در سال 71 به موزه آستان قدس رضوی سپرد.</div>تابلوهای فرشچیان نمونه&zwnj;ای از نقاشی ایرانی است که با تکنیک&zwnj;های جدید هنری نیز تلفیق شده است. آثاری پر از رنگ که ادبیات و شعر و مضامین مذهبی و شخصیت&zwnj;های تاریخی در آنها ترکیب و به تصویر کشیده شده&zwnj;اند.یکی از معروف&zwnj;ترین و مهمترین آثار محمود فرشچیان، تابلوی «عصر عاشورا» است که بیش از 40 سال پیش خلق شد. این تابلو معروف&zwnj;ترین اثری است که با موضوع واقعه عاشورا به تصویر کشیده شده است. تصویری غم انگیز که روایت&zwnj;گر سفر بی&zwnj;بازگشت امام حسین (ع) و رسیدن خبر شهادت او و همراهانش به خیمه&zwnj;ها است. «عصر عاشورا» درست در روز عاشورای سال 55 خلق شد. اسب بدون سوار امام حسین (ع) در میانه تصویر و زنانی که از شنیدن خبر گریه می&zwnj;کنند، تلخی عصر عاشورا را روایت می&zwnj;کند. این اثر که حالا جزو ماندگارترین آثار خلق&zwnj;شده با موضوع عاشورای حسینی است، سال 69 به موزه آستان قدس رضوی اهدا شد. فرشچیان در این سال&zwnj;ها بارها از حال و هوای خود به هنگام خلق این اثر سخن گفته است؛ اینکه بدون هیچ پیش فرضی دست به قلم شده و در لحظه «عصر عاشورا» را روایت کرده است. او در بخشی از خاطرات خود نقل می&zwnj;کند که ظهر روز عاشورای سال 55 در حالی که حس غریبی داشته در خانه می ماند و بیرون نمی&zwnj;رود و همین موضوع گله مادرش را به دنبال دارد که چرا در چنین روزی در خانه مانده است. او روایت می&zwnj;کند که پس از شنیدن صحبت&zwnj;های مادرش به اتاق رفته، قلمو را برداشته و «عضر عاشورا» را کشیده است.  <div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833331.jpg" width="640" height="392" /><figcaption></figcaption>فرشچیان: اگر بخواهم «عصر عاشورا» را بار دیگر نیز به تصویر بکشم به همین شکل آن را خواهم کشید</div>یکی از معروف&zwnj;ترین نقاشی&zwnj;ها درباره امام رضا (ع)، تابلویی است که در آن محمود فرشچیان داستان ضمانت آهو توسط امام رضا (ع) در برابر شکارچی را روایت کرده است. در این اثر نگارگری، آهوها در مرکز قرار گرفته و از ترس شکارچی به امام رضا (ع) پناه برده&zwnj;اند. در مقابل شکارچی از شکار آهوها پشیمان شده و کمانش را شکسته است. فرشچیان درباره&zwnj; خلق تابلوی «ضامن آهو» که به آستان قدس رضوی هدیه داده شده، گفته است «ماجرای این تابلو از این قرار است که شکارچی آهویی را دنبال می&zwnj;کند و آن آهو خودش را به پای حضرت رضا (ع) می&zwnj;اندازد. امام از شکارچی می&zwnj;خواهد آهو را رها کند و او جواب می&zwnj;دهد که این حیوان روزی او است. حضرت از او می&zwnj;خواهد، آهو را رها کند تا او برای شیر دادن به بچه&zwnj;اش برود و بیاید. شکارچی هم می&zwnj;گوید اگر نیاید چه؟ امام هم اشاره می&zwnj;کند که شترش را به او خواهد داد. در ادامه، آهو می&zwnj;رود و برمی&zwnj;گردد، شکارچی هم متنبه می&zwnj;شود و کمانش را می&zwnj;شکند و توبه می&zwnj;کند.»<div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833332.jpg" width="640" height="401" /><figcaption></figcaption>تابلوی «ضامن آهو» در سال 1389 به آستان امام هشتم(ع) اهدا شد</div>یکی دیگر از معروف&zwnj;ترین کارهای محمود فرشچیان تابلوی «شمس و مولانا» است. این تابلو در تابستان سال 1386 رونمایی شد. فرشچیان درباره این تابلو  گفته است که «در خلق این تابلو از شعر «از دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست» الهام گرفتم و سعی کردم در آن رنگ&zwnj;هایی را به کار ببرم که حالت روحانی و جذبه و کشش مولوی نسبت به شمس را به خوبی نشان بدهد.»در این تابلو سر شمس در میان نقوش منحنی مختلفی به تصویر کشیده شده که هم خورشید را تداعی می&zwnj;کند و هم نشان دهنده این است که سر شمس در بر گرفته همه جهان است. مولانا نیز روی کره زمین نقش شده که شمس آن را نگه داشته، به گونه&zwnj;ای که تمام دنیا زیر پای افکار مولوی است.فرشچیان در مراسم رونمایی از تابلو گفته بود که «در برخی از کتاب&zwnj;ها مولانا را با کلاه درویشان ترکیه نقاشی می&zwnj;کنند، در حالی که مولانا، شاعری ایرانی است و من برای مقابله با این تحریف، تابلوی «شمس و مولانا» را کشیده&zwnj;ام.»<div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833336.jpg" width="600" height="337" /><figcaption></figcaption>به گفته خود فرشچیان تابلوی «شمس و مولانا»، پاسخی به حرکت کشورهایی است که مفاخر ایران را به خود منتسب کرده&zwnj;اند</div>شاید پررنگ&zwnj;ترین تصویری که با شنیدن عبارت «شام غریبان» در ذهن شکل می&zwnj;گیرد، تنهایی، غربت و اندوه زنان و کودکان کربلا باشد، تصویری که محمود فرشچیان آن را دست&zwnj;مایه&zwnj;ی خلق یکی از آثار هنری&zwnj;اش قرار داده است.تابلوی «شام غریبان» اثر محمود فرشچیان یکی دیگر از آثار این هنرمند با بن&zwnj;مایه&zwnj;ی مذهبی و به&zwnj;طور مشخص واقعه&zwnj;ی کربلاست. فرشچیان در «شام غریبان» سعی کرده، بی&zwnj;پناهی و اندوه را به&zwnj;نمایش بگذارد. او در این اثر چند زن و کودک را به تصویر کشیده که در غم از دست دادن سالار شهیدان (ع) و یارانش در حال عزاداری و گریه هستند.<div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833396.jpg" width="640" height="443" /><figcaption></figcaption>اثر «شام غریبان»</div>اثر «هدیه» عشق از دیگر آثار معروف محمود فرشچیان است که با مضمونی مذهبی و عاشورایی خلق شده است. این بار فرشچیان شهادت کوچک&zwnj;ترین فرد حاضر در کربلا، حضرت علی&zwnj;اصغر (ع) را دستمایه&zwnj;ی اثر نگارگری خود قرار داده است.نام تابلوی نگارگری فرشچیان با موضوع شهادت حضرت علی&zwnj;اصغر (ع) «هدیه عشق» است. او این اثر را در سال 1381 خلق کرد. حالت دستان امام حسین (ع) در این اثر هنری به&zwnj;گونه&zwnj;ای تصویر شده که انگار فرزندش را به&zwnj;عنوان یک هدیه به پیشگاه پروردگار تقدیم می&zwnj;کند. به همین دلیل، نام اثر «هدیه عشق» انتخاب شده است.<div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833408.jpg" width="458" height="640" /><figcaption></figcaption>اثر «هدیه عشق»</div><div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833407.jpg" width="589" height="589" /><figcaption></figcaption>اثر «مولود کعبه»، روایتی از تولد امام اول شیعیان است.</div><div style="text-align: center"><figure class="image" style="display: inline-block"></figure><img alt="" src="https://cdn.isna.ir/d/2021/01/23/3/61833412.jpg" width="550" height="366" /></div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"><figcaption></figcaption>اثر «روز پنجم آفرینش»_ روز پنجم آفرینش، روز آفریده شدن حیوانات است و فرشچیان این روز را با پرواز پرندگان واقعی و خیالی و ماهیان شناور در تلاطم آب به تصویر کشیده است.</div> منبع: ایسنا