احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس هیات‌مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره اظهارات اخیر رئیس قوه قضائیه مبنی‌بر اینکه «کسی که در دوره مسئولیت ترک فعل خسارت‌بار داشته باشد، مورد مؤاخذه قرار خواهد گرفت»، اظهار داشت: «این صحبت که عدم فعل و ترک کار از مسئولیت جرم محسوب شود حرف درستی است و همه نظام‌های حقوقی در دنیا از چنین سازوکاری برخوردار هستند.» توکلی ادامه داد: «به‌طور مثال وقتی فردی نگهبان جایی باشد و به آن مکان تعرض شود، چنانچه این فرد کار خاصی انجام ندهد و فقط نگاه کند، با اینکه کاری انجام نداده اما مجرم شناخته می‌شود، چراکه وظیفه خود را انجام نداده است.» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه ممکن است گاهی با انجام نگرفتن فعل خسارتی هم وارد نشود، در عین حال افزود: «فردی که تخلف کند، باید در هر صورت با او برخورد شود.» وی تصریح کرد: «ما در قرآن نیز داریم که می‌فرماید وقتی باید شهادت دهید اما سکوت می‌کنید، گناه کرده‌اید، چراکه وقتی فردی آگاه است، اما آن را به زبان نمی‌آورد و حقیقت را کتمان می‌کند، دچار معصیت شده است.»

   عدم فعل ممکن است جرم تلقی شود

توکلی با بیان اینکه بنابراین عدم فعل ممکن است جرم تلقی شود، گفت: «قانون گاهی جواز می‌دهد و گاهی از نظر بخش حقوقی انجام یک کار الزامی است، اما تقاضای حکومت مانند الزام است.»
رئیس هیات‌مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت خاطرنشان کرد: «بر فرض مثال تصور کنید که دولت می‌تواند یک فرد را به‌دلیل عدم فعل مؤاخذه کند، اما این کار را انجام ندهد، بنابراین به فضاحتی می‌رسیم که اکنون وجود دارد.» وی تاکید کرد: «درباره مسئولان سیاسی باید گفت وقتی عمل یک مسئول سیاسی خسارت‌بار می‌شود، ناشی‌از سوءتدبیر یا انجام ندادن وظیفه قانونی نیست، بلکه ناشی‌از اشتباه کردن است، از این‌رو وقتی یک وزیر بد عمل کرد، باید او را کنار گذاشت و این به‌خاطر احترام به کسانی است که کار خود را به‌خوبی انجام می‌دهند.»

   وقتی فردی مدیر مطلوبی نیست، باید تغییر کند

توکلی با تاکید بر اینکه وقتی فردی مدیر مطلوبی نیست باید تغییر کند، یادآور شد: «این درحالی است که متاسفانه وقتی قرار است آن مسئول دوباره رای اعتماد بگیرد، باز هم رای می‌آورد.» نماینده سابق مجلس درباره این سوال که اگر سازمان بازرسی به‌صورت جدی به این موضوع ورود کرده و با مدیران متخلف برخورد کند، این امر چه نتیجه‌ای در سیستم مدیریتی کشور خواهد داشت، گفت: «مصادیق این موضوع بسیار زیاد است؛ مثلا درباره بانک مرکزی، در جریان فعالیت موسسات غیرمجاز مسئولیت بزرگی بر عهده آنها وجود دارد که باید این موارد در رسیدگی‌ها مدنظر باشد.» به‌گفته وی، این موسسات موظف بودند کار خود را به نحو احسن انجام دهند، چراکه وقتی موسسه اعتباری راه انداخته‌اند، باید پاسخگو باشند و اگر پاسخ ندهند به مردم ظلم شده است.» توکلی بر همین اساس اضافه کرد: «از این‌رو سخنان رئیسی مبنی‌بر اینکه اگر کسی در دوره مسئولیت خود ترک فعل خسارت‌بار داشته باشد مورد مواخذه قرار می‌گیرد، کاملا درست است.» عضو مجمع تشخیص همچنین یادآور شد: «باید توجه داشت گاهی مجازات به‌صورت سیاسی و گاهی به‌صورت حقوقی است، لذا اگر ضربه‌هایی که فرد می‌زند ناشی‌از سوءفعلیت و کار غیرقانونی کردن باشد، باید فرد متخلف مؤاخذه شود.»
 

منبع: فرهیختگان