۱۴۰۱/۵/۱۸ - ۹ : ۱۸

چرا افزایش سن بازنشستگی؟

چرا افزایش سن بازنشستگی؟

او‭ قاطعانه‭ معتقد‭ است‭ که‭ از‭ راه‌هایی‭ دیگر‭ می‌توان‭ این‭ بحران‭ را‭ کنترل‭ کرد‭. به‭ گزارش‭ ایلنا،‭ بحث‭ افزایش‭ سن‭ بازنشستگی‭ که‭ یکی‭ از‭ مولفه‌های‭ اصلیِ‭ مورد‭ نظرِ‭ مسئولان‭ در‭ اصلاحاتِ‭ پارامتریک‭ قانون‭ تامین‭ اجتماعی‭ است،‭ این‭ روز‌ها‭ مجدداً‭ بالا‭ گرفته‭ است‭. بحرانِ‭ صندوقِ‭ تامین‭ اجتماعیِ‭ و‭ نسبتِ‭ نامتعادل‭ بین‭ منابع‭ و‭ مصارفِ‭ این‭ صندوق،‭ سبب‭ شده‭ تا‭ مسئولان‭ به‭ جد‭ در‭ پیِ‭ انجام‭ سیاست‌هایی‭ چون‭ افزایش‭ سن‭ بازنشستگی‭ و‭ تغییر‭ مبنای‭ محاسبه‌ی‭ حقوق‭ بازنشستگی‭ از‭ دو‭ سال‭ به‭ سه‭ سال‭ باشند‭. موضوعی‭ که‭ به‭ تازگی‭ از‭ سوی‭ محمد‭ اسکندری،‭ مدیرعامل‭ صندوق‭ بازنشستگی‭ کشوری،‭ مطرح‭ شده‭ و‭ پیشتر‭ نیز‭ به‭ طور‭ جدی‌تر‭ در‭ قانون‭ بودجه‌ی‭ سال‭ 1401‭ آمده‭ بود‭ که‭ البته‭ بعد‭ از‭ اعتراضات‭ گسترده‭ حذف‭ شد‭. موافقانِ‭ انجام‭ این‭ اصلاحات‭ معتقدند‭ اکنون‭ بحران‭ صندوقِ‭ تامین‭ اجتماعی‭ به‭ حدی‭ رسیده‭ که‭ اگر‭ چنین‭ اصلاحاتی‭ انجام‭ نشود،‭ سرنوشتی‭ مشابه‭ صندوق‌های‭ بازنشستگی‭ کشور‭ و‭ لشکری‭ در‭ انتظار‭ صندوق‭ تامین‭ اجتماعی‭ نیز‭ خواهد‭ بود‭. برخی‭ نیز‭ می‌گویند‭ از‭ آنجا‭ که‭ سن‌‭ امید‭ به‭ زندگی‭ در‭ ایران‭ افزایش‭ پیدا‭ کرده‭ بنابراین‭ سن‭ بازنشستگی‭ هم‭ باید‭ افزایش‭ پیدا‭ کند‭ و‭ این‭ اتفاقی‭ است‭ طبیعی‭ که‭ در‭ تمام‭ کشور‌های‭ پیشرفته‭ افتاده‭. موضوع‭ لزومِ‭ افزایش‭ سنِ‭ بازنشستگی‭ به‭ قدری‭ طیِ‭ سال‌های‭ اخیر‭ تکرار‭ شده‭ که‭ امروز‭ حتی‭ برخی‭ از‭ فعالان‭ کارگری‭ معتقدند‭ رفتن‭ به‭ این‭ سمت،‭ امری‭ محتوم‭ است‭ و‭ نمی‌توان‭ از‭ آن‭ گذشت‭. اکبر‭ شوکت‭ (عضو‭ سابق‭ هیات‭ امنای‭ صندوق‭ تامین‭ اجتماعی‭) اما‭ چنین‭ استدلال‌هایی‭ را‭ برای‭ افزایش‭ سن‭ بازنشستگی‭ نمی‌پذیرد‭. او‭ قاطعانه‭ معتقد‭ است‭ که‭ از‭ راه‌هایی‭ دیگر‭ می‌توان‭ این‭ بحران‭ را‭ کنترل‭ کرد‭ و‭ قرار‭ نیست‭ دولت‭ در‭ اولین‭ اقدامش‭ برای‭ کمک‭ به‭ صندوق‭ به‭ ضرر‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ خیز‭ بردارد‭. شوکت‭ می‌گوید‭: دولت‭ نمی‌تواند‭ و‭ نباید‭ یک‭ طرفه‭ در‭ این‭ خصوص‭ تصمیم‭ بگیرد‭. همواره‭ راحت‌ترین‭ راه‭ بهره‌جُستن‭ از‭ جیبِ‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ است‭. افزایش‭ سن‭ بازنشستگی‭ بدون‭ توجه‭ به‭ مسائل‭ دیگر‭ رفتاری‭ ناعادلانه‭ است‭. به‭ هر‭ حال‭ رسیدنِ‭ صندوق‭ تامین‭ اجتماعی‭ به‭ چنین‭ بحرانی‭ نتیجه‌ی‭ رفتارِ‭ دولت‌های‭ مختلف‭ از‭ راست‭ تا‭ چپ‭ بوده‭ و‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ در‭ آن‭ نقشی‭ نداشته‌اند‭ که‭ امروز‭ بخواهند‭ هزینه‌ی‭ آن‭ را‭ پرداخت‭ کنند‭. نمی‌توان‭ به‭ راحتی‭ در‭ اولین‭ اقدام‭ برای‭ بهبود‭ اوضاع‭ صندوق‭ تامین‭ اجتماعی‭ سهم‭ و‭ حقِ‭ آن‌ها‭ را‭ نادیده‭ گرفت‭.او‭ می‌گوید‭: ما‭ اولویت‌های‭ دیگری‭ هم‭ برای‭ انجام‭ اصلاحات‭ داریم‭ پس‭ چرا‭ متولیان‭ و‭ طرفدارانِ‭ افزایشِ‭ سن‭ بازنشستگی‭ به‭ سراغ‭ آن‭ اولویت‌ها‭ نمی‌روند‭ و‭ راحت‌ترین‭ راه‭ را‭ انتخاب‭ می‌کنند؟‭! راحت‌ترین‭ کار‭ افزایش‭ سن‭ بازنشستگی،‭ کاهش‭ حقوق‭ بازنشستگان،‭ کاهش‭ خدمات‭ درمانی‭ به‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ و‭... است‭. قطعاً‭ انتخاب‭ این‭ گزینه‌های‭ راحت‭ بار‭ اجتماعیِ‭ سنگینی‭ در‭ جامعه‭ خواهد‭ داشت‭.این‭ فعال‭ کارگری‭ ادامه‭ می‌دهد‭: اگر‭ قرار‭ است‭ تصمیمی‭ برای‭ صندوق‭ تامین‭ اجتماعی‭ گرفته‭ شود،‭ باید‭ نمایندگانِ‭ واقعیِ‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ طرف‭ مذاکره‭ قرار‭ بگیرند‭.‭ راهکار‌های‭ جایگزین‭ را‭ باید‭ پیدا‭ کرد‭. دولت‭ مطمئن‭ باشد‭ که‭ ده‌ها‭ راهکار‭ جایگزین‭ برای‭ عبور‭ از‭ این‭ بحران‭ وجود‭ دارد‭. اولین‭ راهکار‭ اجرای‭ قانون‭ است؛‭ قانون‭ می‌گوید‭ دولت‭ باید‭ بدهیِ‭ خود‭ را‭ با‭ سازمان‭ تامین‭ اجتماعی‭ صفر‭ کند‭ و‭ البته‭ باید‭ به‭ درستی‭ این‭ کار‭ را‭ انجام‭ دهد‭.به‭ گفته‌ی‭ شوکت؛‭ در‭ کشور‌های‭ پیشرفته‌ی‭ دنیا‭ مثل‭ نروژ،‭ صندوق‭ ذخیره‌ی‭ ارزیِ‭ آن‌ها‭ پشتوانه‌ی‭ تامین‭ اجتماعی‌شان‭ است،‭ اما‭ ما‭ در‭ ایران‭ حتی‭ بدهیِ‭ صندوق‭ تامین‭ اجتماعی‭ را‭ هم‭ پرداخت‭ نمی‌کنیم‭. دولت‭ اگر‭ بدهیِ‭ جاری‭ خود‭ را‭ پرداخت‭ کند‭ نیازی‭ نیست‭ این‭ تصمیمات‭ را‭ بگیرد‭.عضو‭ سابق‭ هیات‭ امنای‭ سازمان‭ تامین‭ اجتماعی‭ می‌گوید‭: مسئولان‭ برای‭ انجام‭ این‭ اصلاحات‭ تنها‭ به‭ افزایش‭ سن‭ بازنشستگی‭ اکتفا‭ نمی‌کنند‭. بلکه‭ مواردی‭ مثل‭ تغییر‭ مبنای‭ محاسبه‌ی‭ مستمری‭ و‭ کاهشِ‭ تخفیفِ‭ سنواتِ‭ مشاغل‭ سخت‭ و‭ زیان‌آور‭ هم‭ مطرح‭ شده‭ است‭. مگر‭ کارگران‭ دوست‭ دارند‭ که‭ در‭ محیط‭ سخت‭ و‭ زیان‌آور‭ کار‭ کنند؟‭ در‭ قانون‭ دو‭ سال‭ به‭ کارفرما‭ مهلت‭ داده‭ می‌شود‭ که‭ محیط‭ کار‭ را‭ از‭ حالت‭ سخت‭ و‭ زیان‌آور‭ خارج‭ کند‭. وقتی‭ کارفرما‭ این‭ کار‭ را‭ انجام‭ نمی‌دهد‭ و‭ بازرس‭ کار‭ هم‭ کاری‭ به‭ کارش‭ ندارد،‭ حالا‭ کارگر‭ باید‭ خسارتِ‭ آن‭ را‭ با‭ حذف‭ معافیت‭ مشاغل‭ سخت‭ و‭ زیان‌آور‭ بدهد؟‭! تاوانِ‭ این‭ را‭ کسی‭ باید‭ پس‭ بدهد‭ که‭ کار‭ را‭ به‭ اینجا‭ رسانده‭ است‭.شوکت‭ تاکید‭ می‌کند‭: انجام‭ چنین‭ تغییراتی‭ آن‭ هم‭ در‭ این‭ شرایطی‭ که‭ زندگی‭ و‭ معیشتِ‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ به‭ سختی‭ می‌چرخد،‭ هم‭ ظلم‭ است‭ و‭ هم‭ بحران‭ اجتماعی‭ به‭ وجود‭ می‌آورد‭. اساساً‭ مطرح‭ کردنِ‭ چنین‭ موضوعاتی‭ فشار‭ به‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ است‭.این‭ فعال‭ کارگری‭ در‭ ادامه‭ به‭ وضعیتِ‭ درمان‭ در‭ کشور‭ اشاره‭ می‌کند‭ و‭ می‌گوید‭: زورِ‭ دولت‭ به‭ مافیایِ‭ درمان‭ نمی‌رسد‭. چرا‭ باید‭ فاصله‌ی‭ نجومی‭ بین‭ تعرفه‌ی‭ بخش‭ خصوصی‭ و‭ عمومی‭ وجود‭ داشته‭ باشد‭ که‭ کارگر‭ و‭ بازنشسته‭ نتواند‭ از‭ درمانِ‭ بخش‭ خصوصی‭ استفاده‭ کند؟‭ اگر‭ مسئولان،‭ کشور‌های‭ پیشرفته‌ی‭ دنیا‭ را‭ ملاک‭ قرار‭ می‌دهند‭ بدانند‭ که‭ در‭ خیلی‭ از‭ این‭ کشور‌ها‭ یک‭ تعرفه‭ وجود‭ دارد‭ و‭ اگر‭ اختلافی‭ هم‭ وجود‭ دارد‭ این‭ اختلافات‭ نجومی‭ نیست‭.عضو‭ سابق‭ هیات‭ مدیره‭ تامین‭ اجتماعی‭ می‌‎گوید‭: چهل‭ سال‭ است‭ که‭ وزارت‭ بهداشت‭ سرانه‌ی‭ درمان‭ 45میلیون‭ تحت‭ پوشش‭ تامین‭ اجتماعی‭ را‭ پرداخت‭ نمی‌کند؛‭ چرا‭ جلوی‭ وزارت‭ بهداشت‭ را‭ نمی‌گیرند؟‭ خود‭ دولت‭ چرا‭ سرانه‌ی‭ درمان‭ تامین‭ اجتماعی‭ را‭ پرداخت‭ نمی‌کند؟‭ وقتی‭ هزینه‭ درمانِ‭ کارگر‭ و‭ بازنشسته‭ را‭ تامین‭ اجتماعی‭ و‭ یا‭ خودِ‭ کارگر‭ و‭ بازنشسته‭ پرداخت‭ می‌کند،‭ چرا‭ سرانه‌ی‭ درمان‭ را‭ وزارت‭ بهداشت‭ باید‭ بگیرد؟او‭ تاکید‭ می‌کند‭: راهکار،‭ عمل‭ کردن‭ به‭ قانون‭ است‭. قبل‭ از‭ رفتنِ‭ سراغ‭ سن‭ و‭ سابقه‌ی‭ بازنشستگی‭ راهکار‌های‭ دیگری‭ هم‭ وجود‭ دارد‭. چرا‭ دولت‭ می‌خواهد‭ مساله‭ را‭ از‭ آخر‭ حل‭ کند؟شوکت‭ در‭ مورد‭ استدلالِ‭ افزایش‭ سن‌امید‭ به‭ زندگی‭ نیز‭ می‌گوید‭: اول‭ اینکه‭ نمی‌توان‭ براساس‭ این‭ یک‭ مولفه‭ چنین‭ تصمیمی‭ گرفت‭. و‭ بعد‭ سوال‭ این‭ است‭ که‭ سن‌امید‭ به‭ زندگی‭ در‭ بین‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ جامعه‭ همان‭ اندازه‭ افزایش‭ پیدا‭ کرده‭ که‭ در‭ بین‭ افراد‭ مرفه‭ افزایش‭ یافته؟‭! چطور‭ وقتی‭ حقوق‭ یک‭ کارگر‭ و‭ بازنشسته‭ کف‭ سبد‭ معیشت‭ را‭ هم‭ پوشش‭ نمی‌دهد‭ دولت‭ به‭ دنبال‭ افزایش‭ سن‭ بازنشستگی‭ است‭ و‭ خود‭ را‭ با‭ کشور‌های‭ توسعه‭ یافته‭ مقایسه‭ می‌کند؟‭ این‌ها‭ بهانه‭ است،‭ چیزی‭ بیشتر‭ از‭ این‭ نیست‭. این‭ فعال‭ کارگری‭ می‌گوید‭: تا‭ همین‭ جا‭ هم‭ با‭ تصمیماتی‭ که‭ گرفته‭ شده‭ در‭ حق‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ ظلم‭ زیادی‭ شده‭ است‭. اگر‭ اینگونه‭ نبود‭ امروز‭ نباید‭ سبد‭ معیشت‭ 15میلیون‭ و‭ حقوق‭ کارگر‭ و‭ بازنشسته‭ 5‭ تا6‭ میلیون‭ می‌شد‭. شوکت‭ در‭ ادامه‭ به‭ لزوم‭ احیای‭ شورای‭ عالی‭ تامین‭ اجتماعی‭ اشاره‭ می‌کند‭ و‭ می‌گوید‭: هر‭ جایی‭ که‭ به‭ مردم‭ اطمینان‭ کنیم‭ میزان‭ فساد‭ کاهش‭ و‭ بهره‌وری‭ افزایش‭ پیدا‭ می‌کند‭. احیای‭ شورای‭ عالی‭ تامین‭ اجتماعی،‭ به‭ عنوان‭ یک‭ نهاد‭ سه‌جانبه‭ که‭ در‭ آن‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ واقعاً‭ یک‭ طرفِ‭ اصلیِ‭ تصمیم‌گیری‭ باشند،‭ می‌تواند‭ به‭ بهبود‭ وضعیتِ‭ سازمان‭ کمک‭ کند‭. عضو‭ سابق‭ هیات‭ مدیره‭ تامین‭ اجتماعی‭ می‌‎گوید‭: امروز‭ شستا‭ مثل‭ یک‭ مالِ‭ بی‌صاحب‭ می‌ماند‭ در‭ صورتی‭ که‭ اگر‭ کارگر‭ و‭ بازنشسته‭ که‭ صاحبانِ‭ اصلیِ‭ آن‭ هستند،‭ برای‭ آن‭ تصمیم‭ می‌گرفتند‭ به‭ چنین‭ روزی‭ نمی‌افتاد‭. در‭ واقع‭ می‌خواهم‭ بگویم‭ نمی‌شود‭ مدیریتِ‭ منابعِ‭ متعلق‭ به‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ را‭ به‭ دست‭ دولت‭ داد‭ و‭ بعد‭ برایِ‭ جبرانِ‭ یک‭ مدیریتِ‭ ناکارآمد‭ به‭ سراغِ‭ کارگران‭ و‭ بازنشستگان‭ رفت‭. تمام‭ اتفاقات‭ امروز‭ نتیجه‌ی‭ دخالت‭ دولت‭ هاست‭.شوکت‭ می‌گوید‭: 80درصد‭ از‭ سودِ‭ ما‭ مربوط‭ به‭ شرکت‌هایی‭ است‭ که‭ خودمان‭ سرمایه‌گذاری‭ کردیم‭ و‭ این‭ درحالیست‭ که‭ ما‭ تنها‭ بر‭ بیست‭ درصد‭ از‭ سرمایه‌ی‭ خودمان‭ صاحب‭ اختیار‭ بودیم،‭ مابقی‭ را‭ دولتی‌ها‭ بابت‭ رد‭ دیون‭ به‭ ما‭ دادند‭ که‭ سودشان‭ پایین‭ است‭. این‭ وضعیت‭ نشان‭ می‌دهد‭ که‭ هر‭ جا‭ دولت‌ها‭ دخالت‭ کردند‭ ما‭ ضرر‭ و‭ زیان‭ دادیم‭ و‭ هر‭ جا‭ مدیریت‭ به‭ دست‭ صاحبانِ‭ اصلی‭ افتاده‭ سود‭ کردیم‭. از‭ این‭ منظر‭ احیای‭ شورایعالی‭ تامین‭ اجتماعی‭ به‭ شکل‭ واقعی‭ می‌تواند‭ کمک‌کننده
‭ باشد‭.

>باید‭ تکلیف‭ افزایش‭ حقوق‭ بازنشستگان‭ مشخص‭ شود
از‭ سوی‭ دیگر‭ عضو‭ هیات‭ مدیره‭ کانون‭ بازنشستگان‭ تامین‭ اجتماعی‭ شهر‭ تهران‭ گفت‭: هیات‭ امنای‭ تامین‭ اجتماعی‭ باید‭ عین‭ قانون‭ 38‭ درصد‭ افزایش‭ حقوق‭ بازنشستگان‭ را‭ اجرا‭ کنند،‭ چرا‭ که‭ مجلس،‭ مصوبه‭ دولت‭ را‭ ملغی‭ کرد‭.علی‭ اکبر‭ عیوضی،‭ عضو‭ هیات‭ مدیره‭ کانون‭ بازنشستگان‭ تامین‭ اجتماعی‭ شهر‭ تهران‭ در‭ گفت‌وگو‭ با‭ فارس‭ در‭ واکنش‭ به‭ اظهارات‭ سخنگوی‭ دولت‌‌‌‭ درباره‭ تفویض‭ اختیار‭ هیات‭ دولت‭ به‭ وزرای‭ عضو‭ هیات‭ امنای‭ سازمان‭ بازنشستگی‭ تامین‭ اجتماعی‭ در‭ مساله‭ افزایش‭ حقوق‭ بازنشستگان،‭ اظهار‭ کرد‭: هیات‭ امنای‭ تامین‭ اجتماعی‭ باید‭ عین‭ قانون‭ 38‭ درصد‭ افزایش‭ حقوق‭ بازنشستگان‭ را‭ اجرا‭ کنند،‭ چرا‭ که‭ مجلس،‭ مصوبه‭ دولت‭ را‭ ملغی‭ کرد‭.وی‭ افزود‭: هیات‭ مدیره‭ تامین‭ اجتماعی‭ افزایش38‭ درصدی‭ حقوق‭ بازنشستگان‭ را‭ به‭ دولت‭ پیشنهاد‭ داده‭ بود؛‭ با‭ این‭ حال‭ باید‭ عین‭ همان‭ مصوبه‭ شورای‭ عالی‭ کار‭ اجرا‭ شود‭.دولت‭ موضوع‭ افزایش‭ حقوق‭ بازنشستگان‭ را‭ به‭ وزرای‭ عضو‭ هیات‭ امنای‭ سازمان‭ بازنشستگی‭ تامین‭ اجتماعی‭ تفویض‭ کرد‭. برهمین‭ اساس‭ امسال‭ مصوبه‭ شورای‭ عالی‭ کار‭ در‭ هیات‭ مدیره‭ سازمان‭ تامین‭ اجتماعی‭ تجزیه‭ و‭ تحلیل‭ و‭ منابع‭ و‭ مصارف‭ آن‭ دیده‭ شده‭ و‭ به‭ هیات‭ وزیران‭ برای‭ تایید‭ ارسال‭ شده‭ است‭ که‭ همین‭ کار‭ 5ماه‭ طول‭ کشید؛‭ نهایتاً‭ مجلس‭ ورود‭ کرده‭ و‭ مصوبه‭ دولت‭ را‭ خلاف‭ قانون‭ اعلام‭ و‭ تاکید‭ کرد‭ باید‭ عین‭ مصوبه‭ شورای‭ عالی‭ کار‭ براساس‭ ماده‭ 96‭ سازمان‭ تامین‭ اجتماعی‭ اجرا‭ و‭ حقوق‭ افزایش‭ یابد‭ که‭ نهایتاً‭ باید‭ تا‭ پس‭ فردا‭ ابلاغ‭ شود‭.

 

منبع: آفتاب یزد