اصلاح‌طلبان برای انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 به تکاپو افتاده‌اند و حالا مدتی است که در تلاشند تا مگر یک نهاد اجماع‌ساز را برای تصمیم‌گیری در این باره بنیان بگذارند. کنار این حرکت جمعی، هرکدام از احزاب اصلاح‌طلب هم به‌طور مجزا در حال بحث و بررسی درباره رقابت سیاسی سال آینده‌اند. برخی از این احزاب و تشکل‌ها حتی مدتی است وارد تعیین مصداق شده‌اند. ازجمله کارگزاران سازندگی که چندی پیش فهرستی از کاندیداهای احتمالی خود را هم منتشر کرده است. برخی از دیگر احزاب اصلاح‌طلب هم روی چهره‌های حزبی خود تاکید دارند و می‌گویند که تلاش می‌کنند نظر احزاب دیگر را به کاندیدای اختصاصی خود جلب کنند.

در این میان حزب اعتدال و توسعه که در سال‌های گذشته همکاری نزدیکی با اصلاح‌طلبان داشته، در حال چانه‌زنی برای علی‌لاریجانی است. رویکردی که به‌نحوی بر نظر شورای نگهبان استوار است، چراکه برخی بر این باورند که احتمالا رویکرد شورای نگهبان نسبت به اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌رو هم همان باشد که در انتخابات پیشین بود و اصلاح‌طلبان نتوانند کاندیدایی را که تماما اصلاح‌طلب تعریف شود، برای انتخابات معرفی کنند. در این حالت سخن از یک گزینه معتدل به میان می‌آید تا به این ترتیب اصلاح‌طلبان و نیروهای میانه‌رو در ائتلاف با یکدیگر وارد میدان شوند. برای این گزینه ائتلافی بیش از همه نام علی لاریجانی شنیده می‌شود. لاریجانی سابقه همکاری نزدیک با دولت و اصلاح‌طلبان را در مجلس دهم دارد و حالا چهره‌های نزدیک به او می‌گویند لاریجانی هم قادر به جلب اعتماد حاکمیت است و هم می‌تواند دولت آینده را برای عبور ایران از مشکلات اداره کند. آنها به‌ویژه بر سوابق لاریجانی در مذاکرات هسته‌ای و البته نقشی که در قامت ریاست مجالس نهم و دهم در پیشبرد برجام ایفا کرد، مانور می‌دهند و او را فردی باتجربه و معتدل معرفی می‌کنند. البته تاکنون لاریجانی درباره کاندیداتوری خود اظهارنظری نکرده‌ و به نظر می‌رسد در حال بررسی شرایط است و چنانچه احساس کند جریان‌های سیاسی از او حمایت می‌کنند، احتمالا وارد عرصه می‌شود. ولی همه این احتمالات تا آخرین روز نام‌نویسی کاندیداهای انتخابات 1400، در حد گمانه‌زنی باقی می‌ماند. اصلاح‌طلبان اما تاکنون چندان روی خوشی به لاریجانی نشان نداده‌اند و جریان‌ها و چهره‌های مختلف تاکید می‌کنند که در این انتخابات مسیر سال‌های 92 و 96 را دوباره امتحان نمی‌کنند و جز با کاندیدای اصلاح‌طلب وارد عرصه رقابت سیاسی نمی‌شوند. به‌هرحال اکنون بسیاری از احزاب اصلاح‌طلب سرگرم چانه‌زنی برای مصادیق انتخابات هستند. محمود صادقی، دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها نیز می‌گوید: بعید است اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌رو به سوی معرفی کاندیدای ائتلافی گام بردارند. صادقی از تلاش تشکیلات سیاسی متبوع خود برای ورود به انتخابات 1400 به «اعتماد» گفته و معتقد است که اصلاح‌طلبان اگرچه درصورت ردصلاحیت تمامی گزینه‌های خود به‌سمت تحریم انتخابات نخواهند رفت اما در این صورت، کاندیدایی نیز معرفی نمی‌کنند.

در حال حاضر همه احزاب اصلاح‌طلب با جدیت درحال بحث و بررسی انتخابات 1400 هستند. انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها در این باره مشغول چه‌کاری است؟ آیا تاکنون به خروجی ملموسی دست یافته‌اید؟

ما به‌طور فشرده در حال بحث درباره مساله انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 هستیم. مدت زیادی درباره راهبردها به‌خصوص با محور انتخابات بحث شده است. خروجی بحث‌های ما در شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها این بوده که یک‌سری اصول راهنمایی و راهبردی را درباره انتخابات تصویب کرده‌ایم و در مجمع عمومی هم آن را به بحث گذاشته‌ایم. حول و حوش همین اصول در حال پیش‌روی هستیم. چکیده و خلاصه این اصول نیز از این قرار است که اصلاح‌طلبان بنای مشارکت فعال را در انتخابات دارند اما این خواسته مستلزم مشارکت فعال کاندیدای اصلاح‌طلب است؛ کاندیدایی که پایگاه اجتماعی داشته باشد و در عین حال بتواند برنامه راهگشایی برای برون‌رفت از مشکلات و شرایط موجود ارایه دهد.

آیا به‌طور مشخص درباره مصادیق کاندیداتوری وارد بحث و بررسی شده‌اید؟

ما درباره افراد مختلف در چند رده، در حال بحث هستیم. اشخاص در 3 رده دسته‌بندی شدند. اینکه آیا این رده‌بندی مورد توافق قرار بگیرد، در حال بحث است. برخی قائل هستند که از رده اول نباید عدول کرد. رده اول هم عمدتا شامل چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب می‌شود. اما در عین حال برخی هم عمل‌گراتر نگاه می‌کنند و می‌گویند که درصورت مخالفت شورای نگهبان با چهره‌های این رده، می‌توان از آنان عبور کرد و روی افراد رده دوم سرمایه‌گذاری کرد. جدای از این در حال حاضر مشغول تهیه جدولی از شاخص‌ها هستیم. 20 شاخص برای کاندیدایی که می‌تواند ازنظر ما قابل‌قبول باشد، آماده شده است. بنا داریم پس از نهایی کردن این شاخص‌ها، به آنها وزن‌دهی کنیم و براساس آن، افراد را بسنجیم و ببینیم که افراد موردنظر چه جایگاهی دارند. به عبارتی مصداق‌های احتمالی را با در‌نظر گرفتن شاخص‌ها ارزیابی می‌کنیم و افراد هرکدام در رده‌ای جداگانه جای‌ می‌گیرند و بعد درباره آن تصمیم می‌گیریم.

این احتمال وجود دارد که شورای نگهبان هیچ‌کدام از چهره‌های شاخص و مطرح اصلاح‌طلب را تایید صلاحیت نکند؛ در این صورت اگر هیچ‌کدام از چهره‌های این 3 رده مدنظر انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها تایید صلاحیت نشد، تکلیف چیست؟ آیا برای این وضعیت برنامه‌ای دارید؟

اگر هیچ‌کدام از این رده‌ها نتوانست از فیلتر شورای نگهبان عبور کند، صحبت‌مان این است که به حدی از معیارها برای معرفی کاندیداها عدول نمی‌کنیم که با کاندیدای نیابتی وارد میدان شویم. آن 3 رده از افراد هم همه با شدت و ضعف متفاوت کاندیداهای اصلاح‌طلب محسوب می‌شوند. آنچه مورد اتفاق است، این است که باید با کاندیدای اصلاح‌طلب در این رقابت سیاسی شرکت کنیم. بر‌اساس تجربه‌ای که به دست آمده نظر اکثر قریب به اتفاق این است که نباید از این مقدار عدول کنیم. بسیار بعید می‌دانم که اصلاح‌طلبان این دوره به کاندیدای ائتلافی یا عاریتی تن بدهند. اصلاح‌طلبان اگر کاندیدایی با معیار اصلاح‌طلبی نداشته باشند هم انتخابات را تحریم نمی‌کنند ولی کاندیدایی هم معرفی نمی‌کنند. آن 3 رده هم کاندیدای اصلاح‌طلب هستند با شدت و ضعف. نظر اکثر قریب به اتفاق اعضا این است که نباید از این مقدار عدول کنیم؛ باتوجه به تجربه‌ای که داشتیم، باید به‌نحوی عمل کنیم که درنهایت بتوانیم نزد بدنه اجتماعی و رای‌دهندگان پاسخگو باشیم. 

منبع: اعتماد